Tax Free Nedir ?

   Maddi durumumuz ne kadar iyi olursa olsun hiç birimiz parayı kolay kazanmıyoruz. Günlük yaşantımızda paramızın kıymetini bilmemiz gerekiyor, tabi seyahatlerimiz esnasında da. Hesap kitap yapmadan alışveriş yapabilecek kapasiteye sahip olanlar zaten nasıl daha ucuza seyahat edilebilirim diye düşünmezler o yüzden bahsettiğim bu elit kısmın bu yazıyı okuması gerekmiyor. Bütçeniz ne kadar az olursa olsun seyahatlerimiz esnasında kimi zaman ihtiyaçtan dolayı, kimi zaman ise keyfi olarak alışveriş yaparız. Bunu isteriz çünkü bu bizim genlerimiz de var. Alışveriş yaparken de bunu daha hesaplı hale getirebilmenin yollarını ararız; bazen ihtiyacımız kadar alarak, bazen pazarlık yaparak, bazen daha uygun satış yapan yerleri arayarak, bazen de kampanyaları takip ederek. Avrupa için konuşacak olursak; Euro ile alışveriş yapacağınızı ve Euro’nun Türk Lirası karşısında çok değerli olduğunu göz önünde bulundurursak zaten cüzdanınız ister istemez sizi daha hesaplı alışveriş yapma yollarına itecektir. İşte tam bu nokta da imdadınıza yetişen en güzel hizmetlerden birisi Tax Free yani vergi iadesi olayı.

   Andorra gibi vergiden muaf satış yapılan ülkeler haricinde tüm ülkeler ürünlere KDV ekleyerek satış yaparlar. Eğer yurtdışına seyahat amaçlı çıkmışsanız, alışverişlerinizde bu vergiden muaf tutulursunuz yani KDV ödemek zorunda değilsiniz. Vergi iadesi alabilmeniz için o ülkede ikâmet ediyor olmamanız gerekir yani oturum hakkınız varsa vergi iadesi alamazsınız. Bu durum Erasmus yapmak amacıyla yurtdışına çıkan öğrenciler için geçerli değil, Erasmus kapsamında gitmişseniz vergi iadesi alabiliyorsunuz çünkü geçici ikametiniz oluyor ve istisnai bir durum olarak kabul ediliyor ancak turistik amaçlı gitmişseniz yurtdışında alışverişlerinizden doğan vergi iadesini en geç 3 ay içinde ülkeyi terk ederseniz alabilirsiniz. Adım adım Tax Free alma aşamalarından bahsedecek olursak;

1- Alışveriş yapacağınız mağazayı seçiyorsunuz. Burada dikkat etmeniz gereken alışveriş yapacağınız mağazanın Tax Free uygulamasının olup olmadığıdır. Eğer Tax Free uygulaması varsa mutlaka mağazanın camında Tax Free ya da Global Blue logosu görürsünüz, yoksa bile içeriye girip görevliye vergi iadesi alıp alamayacağınızı sorun çünkü bazı mağazaların camında logo olmamasına rağmen Tax Free uygulaması olabiliyor.

2- Alışverişinizi yaptıktan sonra kasaya gidiyorsunuz ve Tax Free formu doldurmalarını istiyorsunuz. Burada görevli pasaportunuzu görmek isteyecektir o yüzden pasaportunuzun yanınızda olduğundan emin olun. Kasadaki görevli, formun üzerinde kendince doldurması gereken bölümleri doldurduktan sonra kalan kısımları doldurmanız için formu size verecek. Siz pasaport bilgilerinizi ve adres bilgilerinizi formun ilgili kısımlarına yazacaksanız. Formu doldurduktan sonra görevli üzerine bir kaşe basacak ve imza atacak, kaşenin basıldığından ve ıslak imzanın atıldığından emin olun. Daha sonra ürününüzün fişini kesecek ve Tax Free formunu fişe zımbalayıp size verecek.

3- Formunuzu ve fişinizi aldıktan sonra bunları güzelce muhafaza ediyorsunuz. Ülkeden çıkış gününüz geldiği zaman erkenden havalananına gidiyorsunuz. Havaalanına girdikten sonra doğruca check-in bankosuna gidiyorsunuz ve sıraya giriyorsunuz. Sıra size geldiği zaman kontuar görevlisine bagajınızı uçak altına vermek istediğinizi ancak Tax Free ofisine gitmeniz gerektiğini söylüyorsunuz. Görevli check-in yaptıktan sonra bagajınız için size bagaj kuponu veriyor ancak bagajınızı teslim almıyor.

 4- Check-in yaptıktan sonra ‘Custom’ tabelasını takip ederek gümrüğe gidiyorsunuz. Gümrük ofisine geldiğinizde ürünün fişini, Tax Free formunu, biletinizi ve pasaportunuzu gümrük görevlisine veriyorsunuz. Burada görevli sizden ürünleri göstermenizi isteyebilir, isterse gösterirsiniz ancak; kutu içerisinde satılan bir ürün ise kutusunun açılmamış olmasına, açıkta satılan bir ürün ise etiketinin koparılmamış olmasına çok dikkat edin çünkü kutu açılmışsa veya etiket koparılmışsa vergi iadesi yapılmaz.

5- Custom yani gümrük ofisinde Tax Free formunuzu onaylattıktan sonra hemen yakınlarında bulunan Global Blue ofisine gidiyorsunuz. Burada yine fişinizi, formunuzu, biletinizi ve pasaportunuzu vererek vergi iadenizi alıyorsunuz. Vergi iadesini 3 şekilde alabilirsiniz; isterseniz nakit olarak, isterseniz kredi kartınıza yatırılmasını talep ederek, isterseniz de banka çeki olarak. Nakit olarak almak isterseniz hizmet bedeli altında cüzzi bir miktar kesinti yapılır o yüzden kredi kartına yatırmalarını istemeniz sizin için daha avantajlı olacaktır. Ödemeyi nasıl almak istiyorsanız o şekilde söylüyorsunuz. Kredi kartına yatırmalarını isterseniz ödemenin 2 ila 21 iş günü arasında hesabınıza geçeceğini bilmelisiniz.

Önemli Not 1: Diyelim ki çantanızı uçak altına vermeyeceksiniz yani kabine almak istiyorsunuz. Havaalanına girdikten sonra check-in yapıyorsunuz ve direkt pasaport kontrolüne gidiyorsunuz. Pasaport kontrolünden geçtikten sonra aynı şekilde Custom ofisini bulup formunuzu onaylatıyor ve yine aynı şekilde hemen yakınlarında bulunan Global Blue ofisinden paranızı alıyorsunuz. Yani bu ofisler hem pasaport kontrol kapısından önce hem de pasaport kontrol kapısından sonra bulunabiliyor.

Önemli Not 2: Vergi iadesini illaki havanlarında bulunan ofislerden almanız gerekmiyor. Şehir içinde bulunan Global Blue ofislerinden de vergi iadenizi alabilirsiniz. Burada bilmeniz gereken detaylar var; alışverişinizi yaptınız, formunuzu ve fişinizi yanınıza aldınız, şehir içinde bulunan Global Blue ofisine gittiniz ve evraklarınızı takdim ettiniz. Şehir içinde bulunan ofisler size nakit olarak ödeme yapmazlar sadece kredi kartınıza yatırırlar. Bu şehir içi ofislere kredi kartı bilgilerinizi verdikten sonra iade 2 ila 21 iş günü içerisinde hesabınıza yatar ancak ülkeden çıkarken havaalanlarında bulunan Custom yani gümrük ofisine giderek evraklarınızı onaylatmanız ve en geç 1 ay içerisinde bu evrakları size verilen zarfın içerisine koyarak ilgili adrese postalamanız gerekiyor. Şöyle ki; şehir içinde bulunan ofise kredi kartı bilgilerinizi verdiniz para yattı ve ülkeden çıkacağınız gün havaalanına geldiniz, hemen gümrük ofisine gidiyorsunuz evrakları onaylatıyorsunuz ve hepsini sizi verilen zarfa koyuyorsunuz, daha sonra uçağa biniyor ve ülkeye dönüyorsunuz, döndükten sonra vergi iadesi aldığınız ofise iadenin yapıldığı günden en geç 1 ay içerisinde bu zarfı posta yoluyla ulaştırıyorsunuz, eğer ulaştırmazsanız kredi kartınıza yatırılan para geri çekilecektir. Bu zarfı illa ki döndükten sonra postalamanız gerekmiyor, havaalanlarında bulunan Global Blue ofislerinin yanında posta kutusu varsa oraya da atabilirsiniz.

Tax Free hakkında bilmeniz gereken diğer hususlar ise şunlar;

1- Vergi iadesi oranları ülkeden ülkeye değişir ve ortalama %7 ila %21 arasındadır. Hangi ülkeden ne kadar vergi iadesi alabileceğinizi öğrenmek istiyorsanız refund-calculator adresini ziyaret edebilirsiniz.

2- Vergi iadesi alabilmek için belirli bir miktarın üzerinde alışveriş yapmanız gerekir, bu miktarda ülkeden ülkeye göre değişir. Örneğin; Almanya’da en az 25 Euro, Fransa’da en az 170 Euro ve İtalya’da en az 155 Euro değerinde alışveriş yapmanız gerekir, net bilgi için alışveriş yapacağınız mağazanın görevlilerine danışabilirsiniz.

3- Her şehirde Global Blue’un şehir içi ofisi olmayabilir veya pasaport kontrolünden sonra ofisleri bulunmayabilir o yüzden hangi şehirlerde nerede ofis olduğunu öğrenmek istiyorsanız refund-points adresini ziyaret etmeniz gerekiyor.

4- Tax Free uygulaması; otel konaklamaları, ulaşım, yeme-içme masrafları vs. bazı kalemler haricinde satın alacağınız tüm ürünlerde geçerlidir. Dikkat etmeniz gereken şey aldığınız ürünün vergi iadesinden önce kullanılmamış olması gerektiği. Eğer; cep telefonu, kamera, tablet, laptop vb. gibi kutu içerisinde satılan bir ürün almışsanız vergi iadesi almadan kutusunu açmayın. Pantolon, mont, gömlek vb. gibi ürünler alırsanız da giyseniz bile etiketini sökmeyin. İade alacağınız zaman görevli ürünleri görmek isteyebilir bu yüzden ofise giderken ürünlerin ve gerekli tüm belgelerin yanınızda olduğundan emin olun. Vergi iadesini Norveç’ten alacaksanız gümrük görevlisi kesinlikle ürünleri görmek isteyecek ve kullanıp kullanılmadığını kontrol edecektir, aklınızda bulunsun.

5- Vergi iadesini alışveriş yaptığınız ülkeden almak zorunda değilsiniz. Global Blue’nun dünya üzerinde yaklaşık 200 adet ofisi bulunuyor yani 3 ay içerisinde bu ofislerin herhangi birinden vergi iadenizi alabilirsiniz. Örnek verecek olursak; Almanya’dan aldığınız bir ürünün vergi iadesini Hollanda’dan ülkeye dönerken alabilirsiniz, tek şart Türkiye’ye dönecek olmanızdır bu yüzden uçak biletinizi görmek isteyeceklerdir. İskandinav ülkeleri olarak bildiğimiz Norveç, İsveç ve Finlandiya ülkeleri arasında gümrük birliği olduğu için bu ülkelerin herhangi birinden alışveriş yaptığınızda ürünü bir başka İskandinav ülkesinden çıkarırsanız tarafınıza ödenecek Tax Free oranı daha yüksek olacaktır. Ben Norveç’ten satın aldığım montun vergi iadesini Stockholm’den aldım ve diğer Avrupa ülkelerine göre oran daha yüksekti.

6- Tax Free uygulamasının geçerli olduğu ülkeler; Macaristan, İzlanda, İrlanda, Lihtenştayn, Danimarka, , Fransa, Almanya, Yunanistan, Avusturya, Belçika, Hırvatistan, Kıbrıs Estonya, Finlandiya, Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Hollanda, Norveç İtalya, Kore, Letonya, Lübnan, Polonya, Portekiz, Singapur, Slovenya, Litvanya, Fas, Meksika, Lüksemburg, Arjantin, İspanya, İsveç, İsviçre, İngiltere ve Türkiye. Bu ülkeler de bulunan ve sayısı 270.000’in üzerinde olan mağazalarda vergi iadeli alışveriş yapabilirsiniz.

7- Eğer cep telefonu ya da elektronik eşya alacaksanız kendi mağazalarından değil, Media Markt gibi teknoloji mağazalarından almanızı tavsiye ederim çünkü buralarda Tax Free oranları daha yüksek oluyor ve evet Iphone için de vergi iadesi alabilirsiniz.

8- Eğer uçuşunuz geç saatte ise muhtemelen Global Blue ofisi kapanmış olacaktır çünkü havaalanlarında 20.00 ya da 21.00 itibariyle bu ofisler kapanır. Böyle durumlarda gümrük ofislerinde formunuzu onaylattırıp zarfa koyduktan sonra Global Blue ofisinin yanında bulunan posta kutusuna atmanız gerekiyor. Vergi iadeniz formun üzerinde yazan adresinize 1 ay içerisinde çek olarak gelecektir.

9- Vergi iadesi alacaksanız havaalanına uçuşunuzdan saatler önce gitmeniz gerekiyor çünkü sizin gibi vergi iadesi almak isteyen yüzlerce kişinin oluşturduğu kuyruğa girmelisiniz. 30 Euro vergi iadesi almak için de 130 Euro’ya aldığınız uçak biletini yakmayın yani uçağı kaçırmayın.

10- Tax Free almak için tek bir ürün satın almak gibi bir zorunluğunuz yok yani onlarca ürün satın alabilir ve hepsinin vergi iadesini talep edebilirsiniz, tek şart alışverişlerinizin alt limitin üzerinde olması gerektiği. Ürün değerlerini birleştiremezsiniz yani tek seferde yapacağınız alışverişler alt limiti geçmeli şöyle ki; İtalya’da bir mağazadan 100 Euro değerinde, diğer bir mağazadan da 55 Euro değerinde ürün alıp vergi iadesi için ikisini bileştiremezsiniz, tabi aynı mağazadan alacaksanız durum farklı çünkü tek seferde ödeyeceksiniz ve tek bir faturanız olacak.

Global Blue Card: Eğer yurtdışı seyahatlerinizde fazlaca alışveriş yapıyorsanız, bu kartı almak size çok büyük kolaylık ve avantaj sağlayacaktır. Bu kartı havaalanlarında bulunan Global Blue kiosklarından, Global Blue ofislerinden ve members-globalblue adresinden ücretsiz olarak alabilirsiniz. Bu karttan edinmişseniz kâğıtlarla veya formlarla uğraşmanıza gerek yok şöyle ki; alıverişinizi yapıyorsunuz kasaya geldiğinizde ödemeyi yapıyor ve vergi iadesi almak istediğinizi söylüyorsunuz, daha sonra kartınızı kasada ki görevliye veriyorsunuz ve görevli kartınızı makineye okutuyor, böylece hiç form doldurmadan tüm bilgiler kartınıza yüklenmiş oluyor. Havaalanına gittiğinizde de önce gümrük ofisine gidiyor kartınızı onaylatıyorsunuz, daha sonra Global Blue ofisine giderek iadenizi alıyorsunuz. Kağıt yok, dakikalarca form doldurma derdi yok. Bu kartın birçok avantajı var; alışverişlerde daha yüksek vergi iadesi oranı sağlıyor, sadece bu kart sahiplerine özel promosyonlar uygulanıyor, her alışverişinizde puan birikiyor ve bu puanları diğer alışverişlerinizde kullanabiliyorsunuz, en önemlisi de vakitten tasarruf ediyorsunuz. Karta kişisel bilgileriniz yüklendiği için herhangi bir yazım hatasından kaynaklanan ödeme problemleri ile de karşılaşmıyorsunuz. Ben bu kartı Stockholm Arlanda havaalanında bulunan Global Blue Kiosk’dan almıştım, kapıdan girdikten sonra sağa dönünce hemen karşıma çıktı, dokunmatik ekran üzerinde bilgilerimi girdim ve saniyeler içinde kartımı aldım.

Global Blue Uygulaması: Yurtdışı seyahatlerinizde alışveriş yapmayı planlıyorsanız yola çıkmadan önce mutlaka vergi iadesini alacağınız Global Blue firmasına ait olan akıllı telefon uygulamasını indirin. Bu uygulama sayesinde Global Blue firmasının dünya üzerinde anlaşmalı olduğu ne kadar mağaza varsa tamamını harita üzerinde görüntüleyebiliyorsunuz. Uygulamayı açtıktan sonra alışveriş yapmak istediğiniz şehri ve alışveriş yapmak istediğiniz mağaza türünü filtreliyorsunuz, bu filtreleme sonucunda uygulama size harita üzerinde mağazanın konumunu gösteriyor ve yol tarifi alabiliyorsunuz. Sadece yol tarifi almakla da kalmıyor aynı zamanda mağazalar hakkında tüm detaylara ulaşabiliyorsunuz. Programın sağladığı bir diğer kolaylık ise alacağınız vergi iadesinin oranını hesaplayabiliyor olmanız. Alışveriş yapacağınız ülkeyi ve alışverişinizin tutarını giriyorsunuz, anında ne kadar vergi iadesi alacağınızı öğreniyorsunuz.